Grašak i urov Tetovac - made in ranogvozdenodobni Leskovac, Deo prvi - dve zalihe ugljenisanih zrnastih mahunarki sa gradinskog naselja Hisar kod Leskovca, južno Pomoravlje

Abstract

Arheološki lokalitet Hisar je gradinsko naselje Brnjičke kulturne grupe (gvozdeno doba I u Pomoravlju), podignuto na vrhu, odnosno na platou brda Hisar koje kontroliše zonu ušća Jablanice i Veternice u Južnu Moravu i najveći deo Leskovačke kotline. Prilikom arheoloških istraživanja 2005. godine u objektima koji se vezuju za Brnjica II a fazu (12. vek pre nove ere) pronađene su dve velike količine ugljenisanih semena graška (Pisum sativum L) i urova (Vicia ervilia (L) Willd). Zalihe ove dve zrnaste mahunarke bile su skoro čiste, sa malim procentom nečistoća koje su pre svega činili plodovi, pre svega žitarica, drugih mahunarki (sočivo - Lens culinaris Medik. i bob - Vicia faba L), ali i biljaka uljarica, što ukazuje da su grašak i urov bili odvojeno uzgajani, a potom i odvojeno skladišteni. Ovi nalazi, a pre svega nesvakidašnji nalaz zalihe graška, potvrđuju dugu tradiciju uzgajanja mahunarki u leskovačkom kraju.

A lucky find of 2,572 charred pea (Pisum sativum L) seeds in a single archaeobotanical sample from the hill fort settlement Hissar near Leskovac represents a unique example in Bronze / Iron Age research in South East Europe. Another mass storage of bitter vetch (Vicia ervilia (L) Willd) from the same site and period (Brnjica cultural group, beginning of the Iron Age in the Morava valley) confirms a long tradition of the city of Leskovac region as a pulse crop production centre in modern Serbia. Both pulse storages were almost pure with small amount of admixture from other crops mainly cereals, other pulses, such as lentil (Lens culinaris Medik) and broad bean (Vicia faba L), and oil/fibre plants. Both pulses were cultivated as main crops and were stored separately.